Band tussen Volendam en Marken

2006 | Voormalige vissersdorpen op hoog voetbalniveau

Van alle amateur voetbalverenigingen rond Volendam is SV Marken de club die het meest aan de weg timmert met sportieve resultaten. Tussen 1984 en 2005 is het 19 seizoenen uitgekomen in de hoogste klassen van het zaterdagvoetbal. Als hoogtepunt werd in 1986 de kwartfinale van de KNVB-beker bereikt waarin men in het stadion van FC Volendam werd uitgeschakeld door Den Haag. Overeenkomsten met Volendam zijn er in veelvoud. Volendam is de kleinste plaats met betaald voetbal, Marken presteerde opvallend in het amateurvoetbal met slechts 1.750 inwoners. Beide dorpen zijn lang geïsoleerd geweest en leefden voor een belangrijk deel van de visserij.De mentaliteit van doe-maar-gewoon is heel sterk aanwezig. De wereldberoemde klederdracht loopt aan weerskanten van de Gouwzee terug, maar de meerderheid van de bevolkingen praat nog in dialect. Zelfs de dialecten kennen opvallende gelijkenissen. En ondanks de verschillende geloven (katholiek en Nederlands hervormd) konden spelers en trainers moeiteloos hun draai vinden als ze naar de overkant gingen.

Trainers 
Het begon al met de langst zittende trainer sinds de oprichting van SV Marken in 1946. Dit was een Volendammer. Jan Schilder (Stokke) trainde de selectie van de voormalige eilandbewoners van 1958 tot 1970. De vader van de huidige voorzitter van de supportersvereniging Dirk Schilder (Stokke) kwam kort na de aanleg van de verbindingsdijk met het vasteland in 1957. Voormalig eerste elftal speler Cees Roos maakte de overgang nog mee. “Met de boottochtjes waren de tegenstanders niet altijd even blij. Maar de boot voer altijd. Voor ons waren het lange dagen, ondanks dat we in Noord-Holland bleven. Eerst met de boot naar Monnickendam en dan met de bus verder naar Amsterdam of Purmerend. Vanuit Purmerend gingen we met de bus weer verder naar bijvoorbeeld Den Helder. Tegenstanders uit die tijd waren HCSC, Holland, De Geuzen, Wartburgia, Dindua uit Enkhuizen”. De omstandigheden waren primitief vergeleken met nu. “We moesten ons omkleden in het onderhuis bij Pietje Boes, de broer van Sijtje. Het was heel wat toen we een kleedkamer kregen met drie kranen waar koud water uit kwam”. Andere Volendammer hoofdtrainers bij SV Marken waren Bert van de Poppe (2000-2006) en Edwin Keizer (2009-2011). Over het algemeen wisselt SV Marken weinig van oefenmeester. Nico Tuijp (Tox), jarenlang trainer van Marken 2 en eveneens afkomstig uit Volendam, beaamde dit: “Markers zijn recht voor zijn raap. Ze draaien er niet omheen. Als je bevalt zeggen ze dit duidelijk. Je weet wat je aan ze hebt. Daar kun je op vertrouwen en samen aan een langdurige relatie werken. Maar als je niet bevalt krijg je het ook gelijk te horen en kun je vertrekken”. Omgekeerd zijn de voormalig Marken trainers Peter de Waal (1999-2002) en Tijs Schipper (2014-2016) naar het hoogste zaterdagteam van de Volendam amateurs gegaan.

Tijs Schipper
De meest succesvolle speler en -trainer van het voormalige eiland is Tijs Schipper. Hij voetbalde jarenlang zowel in de jeugd als in de hoofdmacht van de eilandbewoners. Hij ging na zijn voetbal carrière het trainersvak in en werd trainer van zijn eigen club SV marken en een aantal gerenommeerde amateurclubs als Spakenburg, Sparta Nijkerk, Zwaluwen ’30, DWS, VVSB, Huizen en RKAV Volendam. Hij maakte deel uit van het gouden Marken-team uit de jaren tachtig. “Met het grootste deel eigen Markers draaiden we mee in de top van het zaterdagvoetbal. Van de lichting jongens waarmee ik in de A1 speelde kwamen er zeven of acht in het eerste. Het was een hechte groep. Vanaf de lagere school kende je elkaar en voetbalde je met elkaar”.

Na de promotie naar de hoogste klasse in 1984 stootte Marken direct door naar de top. In 1985 werd het vice kampioen en deelname aan het grote KNVB bekertoernooi werd afgedwongen. Daarin zorgde het voor een grote verrassing door achtereenvolgens Rheden, Eredivisionist Heracles en ROHDA Raalte uit te schakelen. In de kwartfinale moest aangetreden worden tegen Den Haag, de latere kampioen van de Eerste Divisie. Vanwege veiligheidsmaatregelen werd deze wedstrijd op een dinsdagavond in het stadion van FC Volendam gespeeld. Aanvoerder van destijds Henk Zeeman, vertelde daarover: “Voor de wedstrijd zaten we met het hele elftal in de bowling in Volendam om te eten en om de wedstrijd te bespreken. Een deel van de Den Haag aanhang kreeg daar lucht van en zocht ons op. Gelukkig liep het goed af, maar er werden wel bedreigingen geuit”. Marken was landelijk nieuws geworden. “We stonden in Marker klederdracht aan de haven in de Panorama voor de wedstrijd tegen Den Haag. ‘s Avonds was er een uitgebreide rapportage in Hier en Nu. Ik werd geïnterviewd en ook mijn grootvader kwam aan het woord. Er volgde een samenvatting van de wedstrijd, die we helaas met 1-0 verloren. Na afloop was het feest er niet minder om. Het leek wel Koninginnedag.”

De tekst gaat verder onder de foto's.

Peter Mühren
Rond de promotie van 1984 speelde Volendammer Peter Mühren een centrale rol in het elftal van SV Marken. Hij is de jongere broer van Gerrie- en Arnold Mühren en de vader van FC Volendam-speler Robert Mühren. Sommige mensen in Volendam beweren dat Peter qua aanleg misschien wel de beste van de drie was. Toch zou hij het niet verder schoppen dan de top van het amateurvoetbal. Begin jaren tachtig was hij op Marken komen voetballen. Hij speelde op dat moment in het tweede van Volendam maar door zijn werkzaamheden op de dijk in de Wir-War Bar besloot hij te stoppen met voetballen. “Vijf keer per week trainen met het tweede van Volendam en s ’avonds werken in de bar was niet meer op te brengen. Via mijn werk leerde ik een aantal Markers kennen en werd uitgenodigd op een verjaardagsfeestje. Die avond werd mij gevraagd of ik geen zin had om bij Marken te komen voetballen. De volgende dag lag er al een overschrijvingsformulier bij me in de brievenbus. Ik had geregeld dat de Volendamse Wir-War Bar ons team sponsorde. De vrouwen gingen altijd mee naar de wedstrijden. We hoefden op zaterdagavond daarom nooit te zoeken naar een uitgaansgelegenheid. Na een uitwedstrijd reden we met de bus soms rechtstreeks naar de Wir-War Bar. De gezelligheid maakte een hecht team van ons. Uiteindelijk was hij genoodzaakt vroegtijdig te stoppen met voetballen. Na een afwezigheid van één jaar brak hij door een ongelukkige botsing zijn rechter scheenbeen op precies dezelfde plaats. “Ik kon op een gegeven moment niet eens meer zonder pijn de trap af.”

De tekst gaat verder onder de foto's.

Wim Tol (Pier)
Een belangrijke rol in van het gouden Marken-team uit de jaren tachtig was ook weggelegd voor Volendammer Wim Tol (Pier). Aan het eind van het seizoen 1983-1984 kreeg hij geen nieuw contract meer aangeboden van FC Volendam. Het zojuist naar de hoogste klasse gepromoveerde SV Marken wilde de topscorer van de Eerste Divisie van 1982 met 18 doelpunten graag inlijven. Wim bloeide weer helemaal op en werd zelfs drie keer topscorer van de hoogste klasse. “Ik heb er de mooiste tijd beleefd. Het was een fantastische spelersgroep waar ik me thuis voelde. FC Volendam heeft me tot drie keer toe benaderd of ik weer terug wilde keren, maar ik had het teveel naar mijn zin op Marken. Of Volendam had met een grandioze aanbieding moeten komen, maar dat gebeurde niet. Bij mijn afscheid in 1991 kreeg ik een fraai boek met foto’s uit mijn hele Marken-periode”. Toch waren Wim Tol en Peter Mühren niet de eerste Volendammers die hun steentje bijdroegen aan de successen van Marken. Halverwege de jaren zeventig stoomde het met eigen jongens, twee Volendammers en een Monnickendammer van de derde klasse in één keer op naar de eerste klasse. De Volendammers waren Piet Veerman (Pietje) en Ab Schilder (Madoet), zoon van aannemer Hein Schilder die grote invloed had bij FC Volendam. Hein Schilder nam contact op met de topscorer van Marken, de 22-jarige Monnickendammer Cor Zonneveld. In 1976 was de voormalige speler van De Volewijckers algeheel topscorer van de zaterdag eerste klasse geworden met 16 doelpunten. De hernieuwde kans om betaald voetbal te spelen in Volendam greep hij met beide handen aan, waardoor Marken haar doelpuntenmaker kwijt raakte. Ongewild droeg FC Volendam hiermee bij aan de degradatie naar de tweede klasse in 1977.

De tekst gaat verder onder de foto's.

Meer Volendammers
In de jaren negentig werden enkele goede seizoenen afgewisseld door seizoenen waarin op het nippertje degradatie werd ontlopen. De inbreng van Volendamse spelers nam toe. Bekende spelers, met een FC Volendam verleden, als Erik van Geemen, Hans Bakker, Ton Guijt, Wim Kras jr, John Binken en Edwin Keizer gingen voor één of meerdere seizoenen aan de ‘overkant’ voetballen. Voor een deel waren het spelers die aan het eind van hun betaalde carrière waren en bij FC Volendam ruimte moesten maken voor de jongere garde. Voor een deel waren het ook jongere voetballers die het net niet lukten om door te breken. Bij Marken had de eerste categorie de mogelijkheid om op een hoog amateurniveau te voetballen. Het zaterdagteam van de Volendam amateurs bleek geen blijver in de hoogste klasse. De tweede categorie hoopte zich via Marken alsnog in de kijker te spelen van een betaalde vereniging. De positieve verhalen over Marken, de geringe afstand tot Volendam en onvoldoende aanwas vanuit de eigen Marker jeugd speelden een rol. Daarnaast speelden soms andere zaken. Uit teleurstelling keerden sommigen zich af van Volendam. Marken betaalde in de jaren negentig onkostenvergoedingen en Volendam niet, ofschoon ze schril afsteken tegen de bedragen die andere zaterdagamateurs als Katwijk en Spakenburg betalen.

Voormalig FC Volendam doelman Eelco Zeinstra speelde meer dan 250 wedstrijden in het eerste team van SV Marken. Oud-wedstrijdsecretaris Christiaan Moenis herinnert zich een bijzondere gebeurtenis rond Eelco. “In 1996 was hij op huwelijksreis naar Kos, maar Marken moest een beslissingswedstrijd spelen tegen Valleivogels om in de hoogste klasse te blijven. We lieten Eelco speciaal voor die wedstrijd overvliegen”. SV Marken won met 1-0.

De tekst gaat verder onder de foto's.

Mindere jaren
In 1999 degradeerde SV Marken na 15 seizoenen in de hoogste klasse gespeeld te hebben. Twee jaar later keerde men weer terug. Maar na vier jaar hoofdklasse viel op 23 april 2005 in de laatste wedstrijd van het seizoen het doek. Bovendien bleek de clubliefde bij veel spelers niet meer zo diep te zitten als vroeger. Maar liefst 15 selectiespelers zochten dat jaar hun heil bij andere verenigingen om zich sportief of financieel te verbeteren. Het eerste team moest toen voornamelijk aangevuld worden met eigen jeugdspelers. Om die reden zakte SV Marken, een jaar later, nog verder weg. Na 32 jaar in de top (hoogste twee klassen) gespeeld te hebben moest SV Marken in september 2006 van start gaan in de 2e klasse. Niet iets om trots op te zijn in het jubileumjaar. Nadat er bijna doorgedegradeerd werd naar de 3e klasse werd het volgende jaar de weg omhoog weer ingeslagen. Na twee keer tegen De Merino's te zijn gestrand in de nacompetitie voor promotie naar de 1e klasse, was de promotie in 2010 een feit. Lang streed Marken voor de titel, maar vanwege de invoering van de topklasse was de uiteindelijk 2e plaats ook ruim voldoende voor de promotie. In 2013 moest SV Marken toch weer een stapje terug doen naar de 2e klasse. Ondanks een opleving in 2017 speelt het daar nu nog steeds.

De tekst gaat verder onder de foto's.

Onvoldoende aanwas
Dat er niet direct vervangers zouden klaarstaan voor de generatie van de successen uit de jaren tachtig bleek natuurlijk al eerder. Voormalig Marken-voorzitter Henk Zeeman: “We mogen op Marken al blij zijn als we per leeftijdscategorie één team op de been kunnen brengen. Volendam heeft tien keer zoveel inwoners als Marken, dat kun je niet met elkaar vergelijken. We hebben weliswaar minder concurrentie van andere sporten dan in Volendam, maar we moeten wel rekening houden met allerlei andere verleidingen voor de jeugd zoals computerspelletjes en belangstelling voor de andere geslacht. Marken zal toch voor een belangrijk deel op haar eigen jeugd moeten bouwen. We liggen geografisch ongunstig in een uithoek waardoor het moeilijk is om sponsors te vinden. Destijds hebben we wat mensen van Quick Boys op bezoek gehad om ideeën uit te wisselen met onze sponsorcommissie. Zo’n situatie als bij FC Volendam waar Klaas Schilder zich volledig op sponsors kan richten is natuurlijk ideaal”. Terwijl het ledenbestand van de meeste voetbalverenigingen een sterke piramidevorm kent met veel pupillen en nauwelijks A-junioren, lukt het SV Marken om haar leden langer aan zich te binden. Met slechts één team per leeftijdscategorie is de sociale verbondenheid om door te gaan natuurlijk groter dan wanneer er meerdere teams zijn. We merken ook de positieve effecten van de dames- en meisjesteams. Het voetbalveld en de kantine zijn belangrijke ontmoetingsplaatsen voor de jongens en meisjes van Marken.”

Voormalig Marken-voorzitter Henk Zeeman: “Wat we altijd merken in wedstrijden tegen Volendamse teams is dat we op techniek tekort schieten. Het maakt niet uit welk team van Marken tegen welk team van Volendam speelt, wij moeten altijd kort erop zitten met veel inzet om het te compenseren”. Misschien heeft het te maken met de betere mogelijkheden om te voetballen in Volendam. “We hebben buiten het voetbalveld weinig plaatsen waar de jeugd kan voetballen. In Volendam heb je veel plantsoentjes. Het is inmiddels wel wat verbeterd op Marken. Op zondag is het voetbalveld niet meer afgesloten en met de ijsclub hebben we een afspraak gemaakt dat er in de zomer op de ijsbaan gevoetbald kan worden. Bij de speeltuin is een veldje waarop de jeugd nu terecht kan, maar eigenlijk is dit net te klein om lekker te kunnen voetballen. Het is behelpen, maar de gemeente Waterland heeft niet de financiële middelen. Wat dat betreft denk ik dat er in de gemeenteraad van Edam-Volendam toch meer sportliefhebbers zitten. En het is ook makkelijker als je met twee grotere dicht tegen elkaar gelegen kernen te maken hebt dan met talloze kleintjes die ver uit elkaar liggen zoals in Waterland”.

Goede contacten
De contacten tussen de besturen van SV Marken en FC Volendam, maar ook de amateurs van RKAV Volendam, zijn prima. Voormalig Marken-voorzitter Henk Zeeman: “De mentaliteit van de Markers en Volendammers vertoont veel overeenkomsten. Je voelde je altijd welkom, het was gezellig en er werd normaal gedaan. Bij andere verenigingen werd er soms gewichtig gedaan en vlogen de begrotingen je om de oren”. In het bestuur van FC Volendam was Henk Kras trouwens een oude bekende van Henk Zeeman. “Ik heb ooit gezaalvoetbald in Kras Boys. Eigenlijk was ik meer een stand-in voor Henk Kras in het geval dat hij zou uitvallen. Dit gebeurde nooit op één officiële wedstrijd na. In een uitwedstrijd in Weert wonnen we met 1-2 dankzij een doelpunt van mij en één van Tijs Schipper, die wel een basisplaats had in Kras Boys”. Oefen- of benefietwedstrijden tegen een Volendams team worden altijd soepel geregeld. Zo speelde SV Marken op de warme zomeravond 2 juni 1995, in samenwerking met Rotary-club Waterland, tegen een selektie van oud-profs van FC Volendam. Gerrie Mühren was bereid gevonden om een elftal bij elkaar te brengen. Het doel waarom werd gespeeld voor ongeneeslijk ziek kinderen, een wens in vervulling te laten gaan. Stichting "Doe een wens" vervult deze wensen.