Versterking uit de Balkan

1993 | Voormalig Joegoslaven in Volendamse dienst

Aan het begin van het seizoen 1993-1994 werden de Servische aanvallers Ivica Vukov en Miroslav Stefanovic door Jan Brouwer naar Volendam gehaald. Volendam betaalde voor beide Servische voetballers een vergoedingssom aan hun voormalige clubs Novi Sad en Cukaricki Stankom. Kosten totaal circa 57.000 euro. Hun komst zorgde voor de nodige beroering. Hun transfer zou in strijd zijn met de schenden van het handelsembargo boycot tegen Klein Joegoslavië. De Economische Controle Dienst (ECD) hield lang onderzoek maar uiteindelijk werden werkvergunningen dan toch verstrekt. Bij de overgang van de spelers Ivica Vukov en Miroslav Stefanovic stond volgens het Openbaar Ministerie (OM) in Amsterdam vast dat de voetbalclub Volendam de bepalingen had geschonden door transfersommen te betalen, maar kon de club daarvan slechts in beperkte mate een verwijt van worden gemaakt. Volgens het Openbaar Ministerie had Volendam de voorgenomen transfers duidelijk gemeld aan verschillende (overheids-) instanties. Geen van deze instellingen had volgens het OM gesignaleerd dat de met deze voorgenomen transfers gemoeide betalingen zouden kunnen vallen onder de sanctiebepalingen. Later zou de enclave van spelers uit voormalig Joegoslavië nog groter worden. Respectievelijk Radoslav Samardciz (in augustus 1995) en Dejan Govedarica (in februari 1996) kwamen de voetbalclub Volendam verder versterken.

Ivica Vukov
Ivica Vukov werd geboren op 2 februari 1970 in de Servische stad Zrenjanin. Hij stond tussen 1993 en 1999 onder contract bij Volendam. In die 6 seizoenen speelde hij 97 wedstrijden, waarvan 85 in de competitie. Hij scoorde in totaal 12 doelpunten. De Serviër was met zijn snelheid en scorend vermogen vaak een plaaggeest voor vele tegenstanders. Voor de nationale teams uit voormalig Joegoslavië speelde hij in totaal 27 wedstrijden. Door het embargo in 1992 bleef hij op dit aantal steken.

In 1993 werd hij, samen met Miroslav Stefanovic, door Jan Brouwer naar FC Volendam gehaald. Terugkijkend: “Dat was wel een fijn gevoel dat ik met nog een jongen uit onze buurt de overstap maakte. Ik bedoel, je komt toch in een vreemd land. Later kwamen daar Govedarica en Samardzic nog bij.”

Op zijn veertiende verliet Ivica Vukov het ouderlijk huis en kwam bij het jeugdinternaat van de voetbalclub Novi Sad. Daar kreeg hij op zijn 18e een eerste contract. Hij zou daar 5 seizoenen spelen totdat Volendam hem naar Nederland haalde.

In zijn eerste twee seizoenen bij Volendam speelde hij geregeld maar hierna kwam hij steeds minder aan spelen toe. Dat kwam mede door problemen met zijn knie. Deze ontstonden in februari 1995. "We speelden met Volendam een vriendschappelijke wedstrijd tegen mijn oude club Novi Sad in Leeuwarden. In een duel met een tegenstander kreeg ik last van mijn knie. Ik speelde verder want de pijn was weer snel over. Op de volgende training ging het echter mis. Iedere keer als ik met links schoot had ik flinke pijn in mijn knie". Onderzoek leek er op te duiden dat de buitenmeniscus niet in orde was. Op 23 maart 1995 werd hij geopereerd aan de buitenmeniscus. Na een lange rustperiode speelde hij zijn eerste wedstrijd in het seizoen 1995-1996 tegen Sparta. "Ik maakte in die wedstrijd een beweging van links naar rechts. Op dat moment voelde ik wat knappen in mijn knie". Ditmaal werd hij op 28 oktober 1995 aan zijn binnenmeniscus geopereerd. Onder toezicht van dokter Kessel in Zeist startte hij vervolgens voorzichtig de trainingen. Met krachttraining moest zijn knie sterker worden. Dit bleek een misrekening te zijn. Na vier weken scheurde hij een voorste kruisband in zijn knie. Waarschijnlijk had er een klein scheurtje in de kruisband gezeten, dat door de krachttrainingen groter werd. De lijdensweg kreeg een vervolg met een derde operatie op 22 januari 1996. Ditmaal werd de voorste kruisband onder handen genomen. Pas in het seizoen 1997-1998 kon hij weer aan voetballen denken, maar zijn oude niveau haalde hij nooit meer. Zijn laatste seizoen was in de Eerste Divisie 1998-1999 waarin hij nog 14 wedstrijden speelde. Na zijn professionele loopbaan bleef hij nog een tijdje in Nederland wonen en speelde onder andere voor de amateurclubs Harkemase Boys en Türkiyemspor.

"Als ik terugdenk aan mijn periode bij Volendam dan komt er absoluut een lach op mijn gezicht. Het was een fijne tijd met leuke mensen, maar we hadden ook een goed elftal met o.a. Edwin Zoetebier, Cees Marbus, Rob Matthaei, Ab Plugboer, Elroy Kromheer, Dennis Schulp, Hans Bond, Arie Obdam, Robert Molenaar en Johan Steur. Absoluut een tijd waar ik graag op terugblik. Johan Steur was onze leider binnen het veld, hij kon vanuit het niets, iets creëren, een speler met een prachtige techniek. Maar ook Hans Bond kon op de vierkante meter toveren met een bal."

Momenteel is Vukov is jeugdtrainer bij de club waar hij met voetbal begon Novi Sad. "Bij Novi Sad begon ik als klein kind met voetbal, daarom is het mooi om nu als jeugdtrainer actief te zijn bij dezelfde club, de cirkel is voor mezelf rond. Ik woon ook in de stad Novi Sad, dus dat is goed te combineren met mijn functie als trainer. Het bevalt mij prima.”

Miroslav Stefanovic
Miroslav Stefanovic werd geboren op 20 april 1967 in de stad Tulza van voormalig Joegoslavië. Deze stad ligt tegenwoordig in het noordoosten van Bosnië en Herzegovina. In 1993 kwam hij over van de Servische voetbalclub FK Cukaricki Stankom uit de hoofdstad Belgrado. Bij Volendam stond hij tot 1996 onder contract. In die 3 seizoenen speelde hij 89 wedstrijden, waarvan 75 in de competitie. Hij scoorde in totaal 28 doelpunten.

Eigenlijk kwam hij als tweede keus naar Volendam. Algemeen manager Jan Brouwer had eigenlijk alleen interesse in Ivan Vukov, de international van Novi Sad, maar kreeg daarbij het advies twee in plaats van één Serviër aan te trekken. Het werd Miroslav Stefanovic omdat hij Engels sprak en daarom ook nog als tolk zou kunnen optreden. Miroslav Stefanovic moest, wilde hij als voetbalprof actief blijven, wel weg uit Joegoslavië, omdat ook in de voetbalcompetitie geen sprake meer was van een normaal verloop. De komst van Miroslav Stefanovic stuitte aanvankelijk echter ook in sportief opzicht op grote bezwaren. Zijn inbreng werd door het Centraal bestuur van de Arbeidsvoorziening (CBA) niet meteen als een verrijking voor het voetbal beschouwd. Deze beoordeling vond plaats voor spelers buiten de Europese gemeenschap. De destijds 27-jarige spits speelde toen nog bij de Tweede Divisie club Cukaricki Stankom. Uiteindelijk kreeg hij een tijdelijke werkvergunning. Maar hij stuitte al meteen op het probleem dat zijn vriendin, een gediplomeerde muzieklerares, geen visum kreeg. Pas na drie maanden kon zij Servië verlaten en zich bij hem aansluiten. Miroslav Stefanovic kende de voetbalclub Volendam alleen van de televisie. "We keken in Belgrado altijd naar Eurosport en daardoor kende ik de Nederlandse clubs vrij goed. Manager Brouwer van Volendam nodigde me die zomer uit voor een gesprek. Binnen tien uur moest ik beslissen of ik naar Nederland wilde komen. Ik kende Vukov. De moeilijkheden ontstonden toen wij hier eenmaal waren. Wij mochten niet spelen; dat vond ik nog het ergste. In heel Europa mochten voormalige Joegoslaven spelen en in Nederland gold vanwege de VN-boycot een verbod voor ons Serviërs. Drie maanden hebben we toen in een hotel gezeten. Later kregen Vukov en ik allebei een flat en een auto. We gingen op Nederlandse les en waren gelukkig met wat we hier hadden."

In het begin had hij geen basisplaats. “Dat kwam ook omdat ik zo vreselijk gespannen was vanwege de onzekere toekomst, vertelde hij, “Ik mocht alleen zo af en toe invallen. Dat vond ik vreselijk. Ik was snel en kon scoren, maar ik kreeg geen kans mij te bewijzen.” Met de nieuwe trainer Rijsbergen, vanaf januari 1994, ging het een stuk beter. Hij bewees zijn waarde en werd clubtopscorer in het seizoen 1993-1994 met 13 doelpunten. In de 2 seizoenen daarna werden zijn prestaties echter minder en raakte hij zijn vaste basisplaats kwijt. In 1996 ging hij naar Excelsior waar hij tot 1999 zou spelen en zijn profcarrière afsloot. Voor de Rotterdammers speelde hij 42 competitiewedstrijden, waarin hij 13 keer scoorde.

Radoslav Samardciz
Radoslav Samardciz werd geboren 17 oktober 1970 in de Servische stad Nova Sad. Hij begon in 1990 aan zijn profloopbaan bij de club uit zijn geboorteplaats. Na 5 seizoenen in het eerste van Nova Sad gespeeld te hebben, verhuisde hij in 1995 naar Volendam waar hij 2 seizoenen zou spelen. In zijn Volendam-periode speelde hij 70 wedstrijden, waarvan 57 in de competitie. Hij scoorde daarin 23 doelpunten.

Hij was een behendige linksbuiten met een gemakkelijke passeerbeweging. Hij gaf talloze assists, maar wist ook zelf prima het doel te vinden. Hij werd liefkozend 'Sami' genoemd en was een gemakkelijk persoon in de omgang. Grappen makend, relativerend en hij vond alles best.

Door zijn prestaties bij Volendam kwam hij in de belangstelling te staan van andere clubs. SC Heerenveen werd vanaf het seizoen 1997-1998 de volgende club in zijn carrière. Hier brak de linksbuiten definitief door. Na drie seizoenen in Friesland te hebben gespeeld ging hij, in 1999, voor 1,5 miljoen gulden (zo'n 680.000 euro) naar Feyenoord. In Rotterdam-Zuid wist hij nimmer potten te breken. Hij kwam slechts 14 keer in actie voor de Rotterdammers. In zijn tweede seizoen bij Feyenoord werd hij verhuurd aan RKC Waalwijk. Na drie jaar bij Feyenoord keerde hij, in het seizoen 2002-2003, weer terug bij Heerenveen, maar ook hier kon hij niet meer brengen wat hij ooit wel kon. De glans van zijn spel was verdwenen en tijdens zijn tweede periode (2002-2003) bij Heerenveen speelde hij slechts 5 wedstrijden.

Dejan Govedarica
Dejan Govedarica, bekend als ‘Goofy’, werd geboren op 2 oktober 1969 in de Servische stad Zrenjanin. In februari 1996 kwam de destijds 26-jarige Serviër naar Volendam om de voetbalclub te versterken in de strijd tegen degradatie. Hij was net als de Servische voetballers bij Volendam, Vukov en Samardciz, afkomstig van de voetbalclub Novi Sad. Bij Volendam stond hij tot halverwege 1997 onder contract. In die korte periode speelde hij 47 wedstrijden, waarvan 37 in de competitie. Hij scoorde in totaal 11 doelpunten.

Vanaf zijn 8e tot zijn 22e jaar speelde hij bij Proleter in Zrenjanin, dat ten oosten van Novi Sad ligt, nabij de grens met Roemenië. Proleter speelde in de hoogste divisie in Joegoslavië. Hij verliet die club na drie seizoenen voor topclub Novi Sad. Met deze ploeg werd hij in het seizoen 1994-1995 landskampioen van Joegoslavië.

De linkspoot stond bekend als een uitstekend controleur. Hij ging voorop in de strijd en gaf nooit op. Fysiek sterk, moeilijk van de bal te zetten en gevaarlijk bij hoge voorzetten. Met zijn lengte van 1.90m leverde een belangrijke bijdrage aan de aanvallende impulsen van Volendam. Voorzetten konden hem hoger dan normaal aangespeeld worden want hij kon er vrijwel altijd bij met zijn hoofd. Met de voetbalclub Volendam had hij al eerder kennis gemaakt in twee oefenwedstrijden. De boycot van Servië betekende voor veel Joegoslavische voetballers een beperking van hun mogelijkheden. Slechts een vertrek naar West-Europa kon dit isolement doorbreken. Toen Jan Brouwer namens Volendam contact zocht met de manager van Dejan Govedarica werd een overeenkomst daarom snel bereikt. "Er was ook belangstelling van andere clubs, maar nooit werden er concrete voorstellen gedaan". De overgang naar de Nederlandse voetbalcompetitie was geen schokkende verandering. "Voetballend verschilde het niet veel van toenmalig Joegoslavië. In Nederland werd wel iets agressiever gevoetbald en meer tactisch. Het is een mooi land met goed weer om te voetballen. In de zomer is het niet te heet en in de winter niet te koud. Die drie andere jongens -Vukov, Stefanovic en Samardciz- zaten er al en toen ik er bij kwam, hebben ze me goed opgevangen. De tijd bij Volendam was mooi. Het eerste jaar behielden we via de nacompetitie onze eredivisiestatus, in mijn tweede seizoen handhaafden we ons met moeite op het hoogste niveau.”

Volendam kon maar anderhalf jaar van Dejan Govedarica genieten, want halverwege het jaar 1997 trok het Italiaanse Lecce hem aan. Zijn Italiaanse avontuur werd geen succes: “Ik moest daar echt weg. Ik had het wel gezien. Ach, de druk was te groot, de supporters verwachtten wonderen, lieten dat constant blijken, maar we misten gewoon kwaliteit. Een privé-leven had je daar amper. Het eerste jaar speelde ik 21 wedstrijden in de Serie A, maar we degradeerden. We hadden een slechte ploeg. In de Serie B uitkomen wilde ik niet, daarom speelde ik het tweede seizoen ook niet. Ik verlangde terug naar Nederland.” RKC Waalwijk bracht de oplossing en contracteerde hem. Ook hier was de Dejan Govedarica een basisspeler en de club had haar beste periode in haar bestaan, met een 7e plaats in seizoen 2001-2002 als beste resultaat. In de zomer van 2002 tekende de inmiddels 33-jarige middenvelder Dejan Govedarica een tweejarig contract bij NEC, zijn derde club in Nederland. In zijn eerste seizoen in Nijmegen, plaatste de middenvelder zich met zijn club voor de UEFA Cup door 5e te worden in de Nederlandse competitie. Twee jaar later verliet hij Nederland om in Servië af te bouwen bij Novi Sad, waar hij eerder al speelde. In 2005 hing Dejan Govedarica zijn voetbalschoenen aan de wilgen.

Dejan Govedarica maakte in 1994 zijn debuut voor het nationale elftal van toenmalig Joegoslavië. Hij was actief op de het WK van 1998 en het EK van 2000. Tijdens beide toernooien werd toenmalig Joegoslavië in de 2e ronde uitgeschakeld, beide keren was het Nederlands elftal de tegenstander. In totaal kwam Dejan Govedarica 29 keer uit voor het nationale team, waarin hij 2 doelpunten scoorde.