Begin van de Heen en Weer

1959 | Traditie van promoveren en degraderen

Zondag 3 mei 1959 werd een gedenkwaardige dag voor de voetbalclub Volendam. Het dorp met 9.000 inwoners slaagde erin om in de uitwedstrijd tegen Limburgia voor het eerst te promoveren naar de Eredivisie. Met tientallen auto's, bussen en zelfs een extra trein waren circa 1.000 Volendammers met vlaggen en spandoeken naar het verre Limburgse Brunssum vertrokken. De thuisblijvers werden ook op hun wenken bediend, want speaker en PR-man Pé Mühren gaf vanuit een auto in Brunssum een direct live verslag van de wedstrijd via een gecharterde telefoonlijn. Zeker 800 dorpsgenoten zaten in de bioscoopzaal van de AMVO naar het verslag te luisteren.

Linksbuiten Harmen Veerman (Poes) scoorde binnen de twee minuten uit een penalty, waarop de pas zeventien jaar geworden Johan Pelk de voorsprong vergrootte voordat de klok de vijf minuten aangaf. Spannend werd het als Limburgia zich terug in de wedstrijd knokte en vlak voor rust de 1-2 maakte. Dick Tol (Knoest) maakte in de tweede helft aan alle spanning een einde door solerend de 1-3 aan te tekenen. De 1-4 van Henk Jonk (Spijker) kwam in de slotminuut en het feest kon beginnen. Onbeschrijfelijk waren de vreugtaferelen die zich daar afspeelden. Alles wat Volendam was maakte zich op om de spelers te gaan huldigen. Paraplu's in oranje-zwart, bossen bloemen en oranje mutsen: het was het begin van een geweldig feest. Een prachtig seizoen had zijn sluitstuk gekregen. De stille wens van voorzitter Arnold Mühren ging in vervulling om toch nog eens in de Kuip te mogen voetballen.

In het dorp zelf gingen de vlaggen uit en de klok van de St. Vincentiuskerk begon te luiden. De terugreis met de versierde trein werd een geweldige ervaring. Een tussenstop in Den Bosch was noodzakelijk omdat de biervoorraad aan te vullen. Vanuit Amsterdam-Noord kwam men in het dorp aan met de bus. Daarna stapte het team in een oranje boerenschouw die op een aanhangwagen achter een tractor was geplaatst. Het bootje werd bedolven onder bloemen en confetti en schuifelde 'voetje voor voetje' door de smalle straatjes van Volendam. De triomftocht in de stromende regen eindigde bij hotel van Diepen, waar de burgemeester pas na een half uur aan zijn toespraak kon beginnen. Hier bood de burgemeester Dick Tol (de Knoest) de kampioensvlag aan. Het feest waar het gehele dorp aan mee deed, zette zich voort in alle open zijnde café's waar het bier rijkelijk vloeide. Toen het daglicht aanbrak, was het feest nog in volle gang. Het was een feest om nooit te vergeten en traditiie was geboren.

De tekst gaat verder onder de foto's.

Op 11 juni 1961 bekroonde Volendam, onder leiding van Bram Appel, het seizoen met een tweede promotie naar de Eredivisie. Voor 16.000 uitzinnige toeschouwers viel de regen met bakken uit de hemel maar het feest was er niet minder om. Via doelpunten van Wim Kras, Johan Pelk en vijfmaal van de ontketende Dick Tol (Knoest) werd thuis Helmondia’55 met 7-0 verslagen. In vergelijking met de eerste promotie hadden ze een grotere boot en die werd naar het idee van speaker en PR-man Pé Muhren 'De Heen en Weer 2' genaamd, naar de bekende 'heen en weer-bootjes' van rederij Bergmann. Deze vervoerde in eerste instantie de tramreizigers van de Waterlandse tram (rijdend tussen Amsterdam-Noord en Volendam tot 1956) en later de busreizigers over het Amsterdamse IJ van en naar het Amsterdamse Centraal Station. Op de plaats van het tramstation in Amsterdam-Noord werd medio 1968 de toegang van de IJ-tunnel geopend.

Volendam verwierf sindsdien de naam 'Heen en Weer' en deed weinig moeite daarvan af te komen. Ook in 1967, 1970, 1977, 1983 en 1987 promoveerde Volendam, uiteraard na evenzovele jaren in de Eerste Divisie. Vanaf 1987 speelde de club zelfs elf jaar onafgebroken in de Eredivisie, maar na de degradatie in 1998 is de 'Heen en Weer' nog maar twee keer uitgevaren. In de seizoenen 2003-2004 en 2008-2009 kwam Volendam voor het laatst kortstondig uit op het hoogste niveau.