Bond (Sport), Dick

Bond (Sport), Dick

Dick Bond (Sport) werd geboren op 27 december 1943 en is een telg uit de legendarische 'sportkousen' familie. Hij groeide op in de voetbal-kweekvijver van de Pastoor van de Weidenstraat, een klein onopvallend straatje in Volendam met slechts 25 huizen. Halverwege de jaren zestig speelden er maar liefst zes jongens van dezelfde generatie uit deze straat in de selectie van Volendam: Dick Bond (Sport), Wim Kras, Hein Jonk (Pinkel), Ab Tuyp en de broers Kees en Jaap Tol (Stijn). Hij speelde in totaal tien seizoenen voor Volendam in de periode tussen 1962-1966 en 1973-1979. In de tussenliggende periode speelde hij zeven seizoenen voor Telstar, in die tijd een stabiele Eredivisieclub. In zijn gehele carrière zou hij 471 competitiewedstrijden spelen, waarvan 273 in Volendamse dienst. In totaal maakte hij 113 competitiedoelpunten, waarvan 74 voor Volendam.

Pure liefhebber
Hij kon niet alleen centraal op het middenveld uit de voeten, maar ook op alle posities in de voorhoede. Hij was een begenadigd technicus, die het in zijn eerste jaren veelal moest hebben van persoonlijke akties. In tweede periode bij Volendam was hij meer de speler die de lijnen uitzette en van de beslissende pass. En vanwege zijn perfecte traptechniek, nam hij alle corners en vrije trappen. Maar één ding veranderde nooit: het risico nemen. "Een balletje breed leggen, dat kan iedereen", vond hij. "De bal rondspelen, vreselijk vond ik dat. Dat zou verboden moeten worden." Vooral met spitsen als Dick Tol de (Knoest) en later met Kees Tol (Pier), was het voor hem heerlijk voetballen. Aan één beweginkje van hun arm of been kon hij zien wat ze gingen doen. En dan gaf hij die bal, altijd op maat en in de juiste snelheid.

Hij bleef altijd kiezen voor het pure voetbal. Aan het einde van zijn zeventienjarige carrière, liet hij zich teleurgesteld ontvallen: "Van wat ik droomde als jongetje over een mijn voetbalcarriere, daar is eigenlijk niets van terecht gekomen. Wat je tot je achttiende leerde, kwam later niet meer aan bod. Mijn jeugdtrainers hadden hart voor het voetbal, maar daarna gold alleen nog het resultaat. Een gewonnen wedstrijd was altijd voor 90% goed en een verloren wedstrijd voor 90% slecht. Ik ben het daar nooit mee eens geweest, ik heb altijd andere normen blijven hanteren. De trainingen waren soms zo geestdodend, vooral aan het begin van het seizoen, met al die duurlopen en eindeloze sprints. Ik vond dat het voetbal moest afgestemd zijn op het vijandelijke doel, met het gebruik maken van specifieke voetbalkwaliteiten van een ploeg. Helaas werden kwaliteiten van spelers ondergeschikt gemaakt aan taktische opdrachten."

De tekst gaat verder onder de foto's.



Eerste jaren
Op 12-jarige leeftijd begon hij als klein en tenger mannetje bij de voetbalclub Volendam. Met zijn snelheid en techniek compenseerde hij veel. Het seizoen daarop werd hij geplaatst in het hoogste team van de aspiranten (12-15 jaar), waarin o.a. Wim Kras speelde. "Dat was het beste team waarin ik ooit heb gespeeld. We maakten er een gewoonte van om er zo snel mogelijk tien te maken en dan rustig aan te doen." Op zijn vijftiende speelde hij mee bij de junioren (16-18 jaar). Toch moest hij daarna tot zijn achttiende wachten om zijn debuut in het eerste van Volendam te maken. Dat gebeurde op 21 april 1962, uit tegen ADO, als vervanger van Harmen Veerman (de Poes). Niet onverdienstelijk zo bleek, want daarna maakte hij vier seizoenen onderdeel uit van de befaamde vijfmans voorhoede samen met Dick Tol (de Knoest), Gerrie Mühren, Wim Kras en Johan Pelk. De eerste twee seizoenen in de Eredivisie en daarna twee seizoenen Eerste Divisie. Aan die jaren in dienst van de club bewaart hij goede herinneringen: “Dat je samen in een elftal hebt gespeeld met spelers als Dick Tol (de Knoest) en andere bekende spelers, dat blijf ik nog steeds bijzonder vinden." Hij kwam in zijn laatste seizoen 1965-1966, waarin hij 16 competitie-doelpunten scoorde, in de belangstelling te staan van diverse Eredivisieclubs, waaronder Feijenoord, PSV, Alkmaar, Sparta en Telstar. "Feijenoord was natuurlijk erg aantrekkelijk. Ik heb daar een aantal keren meegetraind maar ze hielden me aan het lijntje. Het werd niet erg concreet. Ik had het idee dat Feijenoord op die manier meer spelers vasthield."  

Telstar
Uiteindelijk werd hij voor 100.000 gulden (circa 45.000 euro) verkocht aan Telstar. "Ik koos voor Telstar omdat ik dan in Volendam kon blijven wonen en omdat ik de toenmalige trainer Piet de Visser erg zag zittten. Hij wilde van Telstar een topclub maken. Hij zag een voorhoede met Piet van der Kuil, Dick Bond, Dick van Dijk en Peet Petersen helemaal zitten. Nou, daar kwam dus niks van terecht. Van der Kuil stopte en Van Dijk en Petersen kwamen niet. Ik ben er zeven seizoenen gebleven. Sportief ging het ieder jaar minder, maar menselijk gezien heb ik fijne jaren gehad. Telstar was toen een fijne en hartelijke club. Maar toen Jan Rab trainer van Telstar werd, was het voor over.  De visie van hem en mij botsten volledig. Hij zag in mij een rechtsbuiten en dat ben ik niet. Hele discussies heb ik met gehad, maar vervolgens stond ik weer een seizoen lang rechtsbuiten. Ik kan niet een kwartier statisch gaan staan wachten op een bal. Op een gegeven moment heb ik gezegd onder Rab speel ik niet meer, toen heb ik de laatste 15 wedstrijden van het seizoen langs de kant gestaan. Ik stelde Telstar voor de keuze: Ik stop ermee, of ik ga naar Volendam terug." Dat Volendam hem kon overnemen, was te danken aan een clausule in zijn contract. Deze had hij, op advies van Hein Schilder (Madoet), in zijn laatste jaar bij Telstar in zijn contract laten opnemen. Hij zou voor 50.000 gulden (circa 22.500 euro) weg mogen, maar dan alleen naar Volendam.


De tekst gaat verder onder de foto's.


24 augustus 1977, NEC - Volendam (2-1). Dick Bond (Sport) neemt, in de oude Goffert, het doel van NEC onder vuur. Sije Visser (2) probeert de bal te blokken met naast hem Guus Hiddink. Dick Helling kijkt op de achtergrond toe.


24 augustus 1969, Telstar - Twente (2-0). Dick Bond (Sport) neemt, als speler van Telstar, het doel onder vuur, maar de bal zal net naast gaan. Foto Rob Taconis, ANP.


13 december 1970, Telstar - Volendam (0-0). Eredivisie. Jack Jonk (Bol) torent boven Dick Bond (Sport), in dienst van Telstar, uit en wint het kopduel. Foto NH Archief, Fotopersbureau De Boer.


Terugkeer
Op het eind van zijn avontuur bij Telstar was de vreugde in het spel totaal verdwenen. Hij vertelde: "Toen ik die periode bij Telstar was afgelopen, was ik op mijn 29ste niemand meer. Ik was die voetballer zonder mentaliteit, die alleen wat kon als de hele ploeg goed draaide. Ik was dan ook dankbaar dat Volendam mij de kans gaf om het tegendeel te bewijzen. Daar ben ik ze ontzettend dankbaar voor, vooral de toenmalige trainer Bruin Steur (Joep)." In zijn tweede periode van 1973-1979 zou hij zes seizoenen voor Volendam uitkomen. Hij promoveerde met de club naar de eredivisie in het seizoen 1976-1977 via de nacompetitie. Hij zou het profvoetbal eigenlijk al gedag zeggen, maar de promotie zorgde ervoor dat hij toch doorging: “Mijn afscheid stond toen eigenlijk al vast, ik wilde naar de zaterdagamateurs, maar uiteindelijk heb ik toch weer ja gezegd.” De ogen van menig supporter gaan glinsteren als men hieraan terugdenkt want Dick Bond (Sport) speelde in het Eredivisie-seizoen 1977-1978 misschien wel zijn beste voetbal. Hij nam de ploeg op sleeptouw en heerste op het middenveld. Mede door zijn 8 doelpunten en talloze assists, eindigde Volendam op een prachtige zevende plaats.

Afscheid
Het seizoen daarop werd definitief zijn laatste. Het lukte het hem niet meer om Volendam bij de hand te nemen met degradatie in 1979 tot gevolg. Zelfkritisch vertelde hij: "Na een geweldig vorig seizoen was het dit jaar gewoon minder, de oorzaak heb ik niet kunnen achterhalen, maar dit ligt kennelijk bij mijzelf. Conditioneel was het nauwelijks nog bij te benen." Hij ging daarom afbouwen in een lager team van de zaterdagamateurs bij RKAV Volendam. Verder pakte hij het normale leven weer op maar sporten bleef daarbij belangrijk. Wielrennen en schaatsen werden daarbij zijn nieuwe passies.


5 oktober 1978, Volendam - Feijenoord (2-1) Tweede Ronde KNVB Beker. Dick Bond (Sport) op weg naar de winnende treffer vlak voor tijd. Stanley Brard komt te laat. Foto Bert Verhoeff, Anefo.


20 mei 1979, Volendam - Feijenoord (0-2). Dick Bond (Sport) levert, ondanks de inzet van Wim Jansen, een voorzet af. Foto ANP.


8 oktober 1967, Telstar - Feijenoord (1-2). Dick Bond (Sport) vecht, als speler van Telstar, een duel uit met Rinus Israël. Foto NH Archief, Fotopersbureau De Boer.